Televizyon karşısına geçince aklımızdan çayın yanına kurabiye mi yesek, ya da sahlep mi içsek ya da çikolatamı yesek diye geçer. Peki bu tatlı krizlerinin nedenleri nelerdir? Tatlı krizlerine karşı neler yapılmalı? Diyetisyen Nurcan Bıçakcı Kahveci tatlı krizlerine karşı alınması gereken önlemleri belirtti.
She and Girls
İnsülin direnci
İnsülin kanımızda bulunan şekeri dokulara taşımayı sağlayan hormondur. Fakat bazı durumlarda insülin işini düzenli yapamaz ve kandaki şeker miktarı artar. Kanda şeker arttıkça vücut daha çok insülin salgılar ve bu kısır döngü devam eder. Bu duruma insülin direnci denir ve insülin direnci tatlı krizlerinin en önemli sebebidir. İnsülin direnci kan tahlili ( Homo –IR) ile tespit edilir. İnsülin direnci var ise doktorun verdiği ilaç düzenli kullanılmalı ve bir diyetisenden beslenme eğitimi alınmalıdır.
Vitamin yetersizlikleri
Özellikle bayanlarda kansızlık , B12 ve D vitamini yetersizlikleri çok sık görülmektedir. Bu vitaminlerdeki yetersizlik halsizlik ve yorgunluk depresyonu tetikler ve üşümeye neden olur. Bu nedenle de canlanmak ve enerji toplamak için tatlı bir şeyler veya karbonhidrat içeren yiyecekler tüketimi artar. Özellikle bayanların herhangi bir sağlık sorunu olmasa da 6 ayda bir mutlaka kan değerlerine baktırmaları ve vitamin eksiklikleri var ise mutlaka takviye kullanmalıdırlar.
Az uyumak
Az uyumak ve özellikle gece geç saatlere kadar ayakta kalmak tatlı krizlerini tetikler. En verimli uyku gece 23.00 -03.00 saatleri arasındadır. Eğer bu saatler arasında uyumuyorsanız bir sonraki gün halsiz , yorgun ve mutsuz olacaksınız , hatta iş yerinde sürekli uykunuz gelecek. Bu durumda da canlanmak için yine tatlı ve şekerli yiyecek tüketilecek.
Ruhumuzun aç olması
Çogu zaman tok olmamıza, hatta sofradan kalkalı daha 10 dakika olmasına rağmen sürekli bir şeyler yeme isteği olabilir. Bu durum tamamen duygusal açlıktan kaynaklıdır. Gün içinde yaşadığımız üzüntü, can sıkıntısı, hayal kırıklığı, sinirlilik gibi duyguları bastırmak için sürekli bir şeyler tüketme isteği olabilir. Bu durumda kendimizi mutlu edecek başka aktiviteler bulmamız faydalı olacaktır. Bir arkadaş ile sohbet etmek, evden dışarı çıkıp biraz yürüyüş yapmak, resim yapmak, duş almak gibi uğraşlar yemek krizine faydalı olacaktır.
Yemekten tatmin olmamak
Bazı durumlarda yemeğimizi yeriz, karnımız doyar fakat yediğimiz yemekten tatmin olmayız. Örneğin;
– Özensiz hazırlanan bir yemek veya sofra
– Yemek yerken tv izlemek, telefonla ilgilenmek
– Annelerin özellikle bir yandan bebeğini doyurup bir yandan yemek yemesi
– Çok hızlı veya acele yemek yeme
gibi durumlarda yediğimiz yemekten tatmin olmayız. Bu durumlarda sofradan kalkalı daha 10 dakika dolmadan tekrar yeme ve tatlı krizleri olabilir.
Bu durumla karşılaşmamak için kendimiz için daha özenli yemekler ve özenli sofralar hazırlayalım. Yemek yerken her lokmayı yavaş yavaş yiyelim gerçekten lezzetini damağımızda hissedelim, yemek yerken tv ve telefonla ilgilenmeyelim.
Su az içmek
Sağlıklı olabilmek için günlük ortalama 1,5-2 litre su tüketmemiz gerekmektedir. Su içmek bir çok hastalıktan korur, gün içinde daha enerjik olmamızı sağlar ve mideyi doldurduğu için iştah kontrolünde de yardımcı olur. Eğer kışın su içmek zor geliyor ise bitki çaylarını tüketebilirsiniz. Yine su şişesinin içine ilave edeceğiniz nane, tarçın, limon, zencefil gibi baharatlar da farkındalık oluşturacağı için su içmeyi hatırlamanıza yardımcı olacaktır.
Ara öğün tüketmemek
Sağlıklı ve zinde olabilmek için günde 5-6 öğün tüketilmesini önermekteyiz. 3 ana öğün 2-3 ara öğün tüketmek gerekmektedir. Özellikle ikindi ara öğünü altın değerindedir. Akşam yemeği geç saate kalan kişilerde ikindi ara öğünü tüketmemesi kan şekerinin düşmesine ve akşam yemeğinden sonra sürekli tatlı bir şeyler yeme krizine neden olmaktadır. Bu nedenle ikindi ara öğünü atlanılmamalı ve özellikle akşam yemeğine kadar tok tutucu protein ve posa değeri yüksek yiyecekler tercih edilmelidir. Tambuğday ekmeğine tost + ayran veya süt + meyve veya yoğurt + yulaf ezmesi gibi…
Ellerin boş kalması
Gün boyunca yoğun tempoda çalışırken aklımıza yemek yemek gelmez. Fakat akşam yemeğini yedikten sonra tüm işleri bitirip televizyon karşısına geçip koltuğa oturunca aklımıza hemen bir şeyler yemek gelir. Neden mi ellerimiz boş kaldı. Eğer bu saatlerde elinizi oyalayacak bir uğraş bulursanız tatlı krizlerinin önüne geçebilirsiniz. Örneğin örgü örmek, puzzle yapmak, mandala boyamak gibi.
Reklamlar
Dizi izlerken reklam arasında üst üste çıkan çikolata reklamları tatlı krizlerini tetikleyen faktörlerden biri. Evde çikolata, tatlı biskuvi bulamayınca reçel kavonozuna saldırmışlığınız oldu mu ?
Vücudun soğuklara karşı korunma isteği
Vücudumuz kışın soğuğa karşı korunmak için bir miktar yağlanma eğilimindedir. Bu nedenle de tatlı ve karbonhidrat tüketimine isteğimiz artabilir.
Abur cubur çekmecesi
Birçoğumuzun evinde çocuklar ve çat kapı gelebilecek misafirler için bir abur cubur çekmecemiz bulunmakta. Peki bu çekmecedekilerin ne kadarını misafir veya çocuklar tüketiyor? Eğer böyle bir çekmeceniz var ise tatlı krizleriniz olması için bahanemiz her zaman olacaktır. Bugün “kahveyi tek içemiyorum”, yarın “şekerim düştü galiba” , öbür gün “bugün çok yoruldum biraz kendimi ödüllendireyim” gibi…
Evde daha çok vakit geçirmek
Yaz akşamlarında geç saatlere kadar dışarda vakit geçirirken kışın havanın erken kararması ve soğuk olması nedeniyle evde daha çok vakit geçiriyoruz. Evde vakit geçirmek de hem fiziksel aktivitenin azalmasına hem de daha çok yemek düşünmemize neden olmaktadır. Bu nedenle kış aylarında kendimize çeşitli aktivite oluşturmamız hem evde daha az vakit geçirmemize hem de ruhumuzu doyurmamıza yardımcı olacaktır.
Fit Puding
Fit puding
1 olgun muz
1 çay bardağı lihgt süt ( 100ml)
Kakao
Vanilya
Yapılışı:
Tüm malzemeleri blendar’dan geçirin. Üzerini muz dilimi ve hindistan cevizi ile süsleyebilirsiniz. Afiyet olsun. Kalorisi: 100 kcal.
Kakaolu muz:
1 muz
Tarçın
Kakao
Yapılışı :
1 muzu yuvarlak dilimleyin. Buzdolabı poşetine 1 yemek kaşığı kakao , 1 Çay kaşıgı tarçın ve muz dilimlerini koyun. Poşeti iyice sallayarak muzların tamamen kakao olmasını sağlayın. Kakaolu muz dilimlerinizi kahve yanında afiyetle tüketebilirsiniz.
